اشكال دارويي :
قرص روكشدار 500 ميلي گرمي
موارد
مصرف :
اين دارو براي برطرف ساختن كوتاه مدت
يبوست بكار مي رود
اجزاء فرآورده :
1- عصاره خشك برگ و ميوه سنا
34/2 %
Cassia angustifolina
2-پودر گلبرگ گل سرخ
15/1%
Rosa damascena
3-اسانس رازيانه
0/45%
Foeniculum vulgare
مواد موثره :
هيدروكسي آنتراسن گليكوزيد ( سنوزيد A,B)
،روغن
هاي فرار نظير لينالول ، آنتول و فنكون
آثار فارماكولوژيك و مكانيسم اثر :
مطالعات در آزمايشگاه نشان داده است كه
سنوزيدهاي A,B توسط باكتريهاي روده بزرگ متابوليز شده
،تبديل به مشتقات فعال Rhein-anthrone مي گردند . اين
تركيبات موجب تحريك و افزايش حركات پريستالتيك روده و در نتيجه كاهش جذب آب و
الكتروليتها شده و همچنين ترشح مايعات در روده بزرگ را از طريق تحريك ترشح فعال
كلرايد و مخاط افزايش مي دهند . بر اساس گزارشات موجود، اثرات فوق احتمالا با
افزايش بيو سنتز و آزاد سازي پروستا گلاندين ها ايجاد مي شوند . روغنهاي فرار
اسانس زيره بعلت داشتن اثرات آنتي اسپاسموديك مانع ايجاد درد و كرامپ ناشي از
مصرف سنا مي گردند .
تداخل دارويي
اين دارو به دليل تغيير رنگ و افزايش PH
ادرار ممكن است با آزمايشهاي تشخيصي ( مانند تعيين ميزان اوروبيلينوژن ادرار و
تعيين ميزان استروژن به روش كوبر ) تداخل نمايد . فرآورده هاي حاوي سنا با
داروهاي پايين آورنده پتاسيم خون مانند مدرهاي تيازيدي ، آدرنوكورتيكوستروييدها
،ريشه شيرين بيان و گليكوزيدهاي قلبي تداخل اثر داشته و احتمالا ايجاد
اختلالات قلبي و عصبي - عضلاني مي نمايد .
مقدارمصرف :
بزرگسالان : 4-1 قرص و كودكان
بالاتر از 6 سال ، 2-1 قرص در روز مصرف نمايند
موارد احتياط :
1- دفع كليوي تركيبات آنتراكينوني موجب تغيير رنگ ادرار ( زرد
قهوه اي به قرمز ) همراه با افزايش PH مي گردد
2- ملينها در خردسالان تا 6 سال
بجز با دستور پزشك نبايد مصرف شود
عوارض جانبي :
1- مصرف سنا ايجاد درد و كرامپ
شكمي مي نمايد ولي اين فرآورده بدليل داشتن اسانس زيره احتمالا اين عارضه را
ايجاد نمي نمايد .
2- مصرف طولاني مدت و دوزهاي
بالاي اين فرآورده موجب از بين رفتن كارايي روده ها ، اسهال و از دست دادن آب و
الكتروليتها ( بويژه پتاسيم ) آلبومينوري و هماتوري مي گردد .
3-مقادير زياد سنا ممكن است
ايجاد نفريت كند
4-در افرادي كه به مدت طولاني از ملين هاي آنتراكينوني استفاده
نموده اند پيگمانتاسيون ملانوتيك مخاط روده ( Melanosis colic)
مشاهده شده است . البته 12-4ماه پس از قطع مصرف دارو اين عارضه از بين خواهد
رفت
موارد منع مصرف :
1-اين فرآورده مانند ساير ملين
ها در بيماران مبتلا به تنگي و انسداد روده و ايلئوم ، دردهاي شكمي
ناشناخته ، خونريزي ركتوم با علت نامشخص ،بيماريهاي التهابي روده و آپانديسيت
ممنوعيت مصرف دارد
2-استفاده طولاني از ملين هاي
آنتراكينوني ايجاد وابستگي مي نمايد لذا مصرف طولاني مدت آنها ممنوع مي باشد .
مصرف در حاملگي وشيردهي
1-مصرف اين فرآورده در دوران
بارداري تنها هنگامي توصيه مي گردد كه رژيم غذايي مناسب و ملين هاي فيبري
موثرواقع نشده اند .
2-به علت احتمال ترشح مشتقات
آنتراكينون در شير مادر مصرف اين فرآورده در دوران شيردهي توصيه
نمي گردد .
نكات قابل توصيه :
1- با توجه به اينكه اثرات سنا
10-8 ساعت پس از مصرف آن ظاهر مي گردد بهتر است اين فرآورده قبل از خواب مصرف
شود
2-مصرف حداقل 8-6 ليوان آّب در
روز براي كمك به نرمش دن مدفوع و جلوگيري از كاهش آب بدن بيمار ضروري است اين
امر به علت خروج حجم زيادي از آب يا مدفوع اهميت دارد .
|